มรดกตกทอดเป็นสิ่งที่สร้างความคลางแคลงใจกับการที่พี่น้อง ไม่ยอมแบ่งมรดก และการแย่งชิงมรดกก็มักจะถูกนำมาใส่ไว้ในพล็อตละครไทยเรื่อยมา เช่น ทายาทเศรษฐีที่ถูกทอดทิ้งวันดีคืนดีก็ได้รับมรดกก้อนโต แต่ชีวิตจริงนั้นยิ่งกว่านิยาย และใจคนยากนักหยั่งถึง จู่ ๆ อาจจะมีมรดกจากคุณย่า สมบัติจากญาติพี่น้องตกมาถึงตัวก็ได้นะ
บทความนี้เราจึงจะมาเล่าเกี่ยวกับการแบ่งมรดก ไม่มีพินัยกรรม ทายาทตามกฎหมายคือใคร อัตราส่วน การแบ่งมรดกเป็นยังไง ทายาทโดยธรรม คู่สมรสมีสิทธิได้รับมรดกเท่ากันไหม เรานำมารวมไว้ในบทความนี้ให้ทุกคนได้อ่านแล้ว
ตายแล้วมรดกไปไหน สมบัติจะตกอยู่ที่ใคร ได้ยินคำว่าสมบัติแล้ว อาจจะต้องนึกถึงมรดกก้อนโตที่ได้รับสืบทอดมา แต่มรดกที่ได้มาจะมีแต่ทรัพย์สินหรือเปล่านะ ?
หลายคนอาจเคยได้ยินมาว่า รับมรดกก็ต้องรับหนี้ไปด้วย พ่อแม่เป็นหนี้ ลูกต้องใช้แทนไหม ถ้าผู้ตายมีหนี้อยู่และยังจ่ายคืนไม่หมดก่อนตาย ทายาทที่รับมรดกไปต้องจ่ายหนี้ให้ด้วย
กองมรดก คือ ทรัพย์สิน สิทธิ หน้าที่ และความรับผิดต่างๆที่เจ้ามรดกมีอยู่ก่อนตาย ตามที่ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา1600 บัญญัติไว้ว่า “ภายใต้บังคับของบทบญัญัติแห่งประมวลกฎหมายน้ี กองมรดกของผู้ตาย ได้แก่ ทรัพย์สินทุกชนิดของผู้ตาย ตลอดทั้งสิทธิ หน้าที่ และความรับผิดต่าง ๆ เว้นแต่ตามกฎหมายหรือโดยสภาพแล้วเป็นการเฉพาะตัวของผู้ตายโดยแท้”
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา1599 ระบุไว้ว่า “เมื่อบุคคลใดตายมรดกของบุคคลนั้นจะตกทอดแก่ทายาท” มีมรดกกองอยู่ตรงหน้าแล้ว จะแบ่งมรดก พี่น้องคนไหนบ้าง ต้องดูว่าผู้ตายทำพินัยกรรมยกอะไรให้ใครบ้าง อะไรที่ไม่ได้ทำพินัยกรรมไว้ก็ต้องนำมาแบ่งให้กับทายาทที่มีสิทธิ์รับมรดก โดยทายาทจะถูกแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มคือ ทายาทโดยพินัยกรรม และ ทายาทโดยธรรม
ทายาทโดยพินัยกรรม คือ ทายาทที่มีสิทธิ์รับมรดกตามคำสั่งเสียของผู้ตาย
ทายาทโดยธรรม คือ ทายาทที่มีสิทธิ์รับมรดกตามที่กฎหมายกำหนด ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1629 จะแบ่งเป็นทายาทประเภทคู่สมรส คือ คนที่จดทะเบียนสมรสกับผู้ตาย และทายาทประเภทญาติ คือ ลูก หลาน เหลน พ่อ แม่ พี่ น้อง ปู่ ย่า ตา ยาย ลุง ป้า น้า อา
และคนที่จะเป็นทายาทได้ต้องมีชีวิตอยู่ในเวลาที่เจ้ามรดกถึงแก่ความตายด้วยนะ ถ้าไม่ได้มีชีวิตอยู่ในตอนที่เจ้ามรดกตายจะไม่ถูกนับว่าเป็นทายาท…
เรารู้กันแล้วว่าทายาทโดยธรรมแบ่งเป็นคู่สมรสและญาติ ซึ่งญาติก็มีหลายคน บางคนอาจอยู่ในครอบครัวใหญ่ บางคนก็อยู่ในครอบครัวเล็ก การนับลำดับทายาทที่มีสิทธิรับมรดกให้ถูกต้องตามกฎหมาย จึงเป็นเรื่องที่ต้องเข้าใจเพื่อให้เข้าใจภาพของการแบ่งมรดก ตามกฎหมายว่าด้วยมรดกใครคือทายาทโดยธรรมลำดับแรก ใครคือทายาทลำดับรอง
ทายาทโดยธรรม คือใคร 1.สามี ภรรยา 2. ญาติ 6 ลำดับ
การแบ่งมรดกที่ไม่มีพินัยกรรมให้กับทายาทโดยธรรมเราต้องเรียงตามลำดับของทายาทนะ จะแบ่งให้แบบข้ามหน้าข้ามตากันไม่ได้ เพราะแต่ละคนก็มีตำแหน่งทายาทของตัวเองอยู่แล้วตามที่ระบุไว้ในมาตรา 1630 วรรค 1 ว่า “ตราบใดที่มีทายาทซึ่งยังมีชีวิตอยู่ หรือมีผู้รับมรดกแทนที่ยังไม่ขาดสาย แล้วแต่กรณีในลำดับหนึ่ง ๆ ตามลำดับมรดก มาตรา1629 ทายาทผู้ที่อยู่ในลำดับถัดลงไปไม่มีสิทธิในทรัพย์มรดกของผู้ตายเลย”
ยกตัวอย่างที่ 1 คุณตาอายุ 80 ปีเสียชีวิต มีลูก หลาน เหลน ครบทั้ง 3 รุ่น
ลูกจะเป็นคนได้มรดก หลานและเหลนไม่มีสิทธิ์ได้รับ แต่ถ้าลูกของคุณตาเสียชีวิตแล้ว หลานของคุณตาจะได้รับมรดกแทน
ตัวอย่างที่ 2 คุณอา มีพี่น้อง 3 คน มีลูก 2 คนและพ่อแม่ยังมีชีวิตอยู่
กองมรดกจะถูกแบ่งออกเป็น 4 ส่วน แบ่งให้ลูก 2 คน พ่อและแม่ คนละเท่า ๆ กัน แต่พี่น้องไม่มีสิทธิ์ได้มรดก เพราะถึงแม้พ่อแม่จะเป็นทายาทลำดับที่ 2 แต่การที่ทายาทลำดับที่ 1 และ 2 ยังมีชีวิตอยู่ในตอนที่เจ้ามรดกตายถูกจัดอยู่ในข้อยกเว้นให้พ่อแม่รับมรดกได้เหมือนกับลูก
ตัวอย่างที่ 3 A มีลูกบุญธรรม 1 คน และลูกแท้ ๆ 2 คน พอ A เสียชีวิตลูกทั้ง 3 คนจะได้รับมรดกคนละเท่า ๆ กัน แต่ถ้า A ไม่มีลูก ไม่มีหลานและพ่อแม่เสียชีวิตแล้ว พี่น้องแท้ ๆ ของ A ถึงจะมีสิทธิ์ได้รับมรดก
และถ้าหากว่าผู้ตายมีสามีหรือภรรยา คู่สมรสของผู้ตายจะมีสิทธิ์ได้รับมรดกร่วมกับทายาทตามลำดับ ซึ่งสัดส่วนที่จะได้รับจะเป็นไปตามที่หลักกฎหมายมรดกกำหนดไว้ตามมาตรา 1635 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
เวลาที่คนแต่งงานกันแล้วใช้ชีวิตอยู่ด้วยกันสิ่งที่หามาได้จะเป็นสินสมรสและมีสินส่วนตัวด้วย สำหรับสินส่วนตัวไม่ใช่ปัญหาเพราะยังไงก็เป็นของส่วนตัวอยู่แล้วจะกลายเป็นกองมรดกทันที แต่สินสมรสเป็นทรัพย์สินของทั้ง 2 คน เมื่อมีใครคนใดคนหนึ่งตาย ต้องหารสินสมรสเป็น 2 ส่วน ครึ่งนึงเป็นของคนที่อยู่ อีกครึ่งหนึ่งเป็นของคนที่ตายและกลายเป็นกองมรดก แปลว่า ถ้าเจ้ามรดกมีคู่สมรส กองมรดกจะมีทั้งสินสมรสที่แบ่งแล้วและสินส่วนตัวรวมกัน ทีนี้เรามาดูอัตราส่วน การแบ่งมรดก กันต่อนะ
มีกองมรดกก็ต้องมีสิ่งที่ไม่ใช่กองมรดก ซึ่งสิ่งที่จะเป็นกองมรดกของผู้ตายต้องเป็นสิ่งที่มีอยู่ก่อน ได้มาก่อนที่จะตาย ดังนั้นทรัพย์สิน สิทธิ หน้าที่ ความรับผิดที่เกิดขึ้นหลังจากตายหรือเกิดขึ้นเพราะตาย เช่น เงินประกันชีวิต เงินประกันอุบัติเหตุ เงินประกันการฆาตกรรม ไม่เป็นมรดกเพราะเป็นเงินที่มีสิทธิได้รับหลังจากตายแล้ว ส่วนเงินที่มีสิทธิได้รับก่อนตายแต่ยังไม่ได้มาครอบครองถือเป็นมรดกนะ
ถ้าผู้ตายมีสิทธิต่าง ๆ ที่ต้องเรียกร้องเงินก่อนตายแต่ยังไม่ได้เรียกร้อง ทายาทก็สามารถดำเนินการแทนได้ เช่น เงินชดเชยจากการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม เงินค่าจ้างที่ยังไม่ได้เรียกร้องเอา หนี้ที่ถูกกู้ยืมเงินและยังไม่ได้รับคืนมา หนี้ที่เกิดจากการปล่อยเครดิตลูกค้า เงินที่ถูกเบี้ยวจากการจ้างทำของ เป็นต้น โดยการร้องเรียนไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หรือฟ้องศาลด้วยตัวเองก็สามารถทำได้
รู้หรือไม่?! ยื่นฟ้องต่อศาลโดยตรงได้ จะทำให้เรื่องถึงชั้นศาลได้เร็วขึ้น
JusThat ค่าบริการปรึกษาเริ่มต้น 1,500 บาท บริการส่งฟ้องทั้งคดีแพ่งและอาญา
รู้ไว้ใช่ว่า เงินประกันชีวิตไม่ใช่มรดก ไม่ตกทอดสู่ทายาท ตั้งแต่คลอดออกมาและอยู่รอดเป็นทารก คนคนนั้นจะมีสภาพเป็นบุคคล เมื่อมีสภาพบุคคลแล้วจะมีกองทรัพย์
พยานหมาย ทำอย่างไรเมื่อได้รับหมายให้ไปเป็นพยานศาล อย่าเพิ่งตกใจ ถ้าคุณได้รับหมายเรียกให้ไปเป็นพยานศาล JusThat ได้นำข้อมูล หลักการปฏิบัติตัวในฐานะพยานศ
รับช่วงสิทธิ คืออะไร รับช่วงสิทธิ คืออะไร มีความสัมพันระหว่างเจ้าหนี้และลูกหนี้อย่างไร JusThat จะพาไปหาคำตอบและทำความเข้าใจไปพร้อม ๆ กันในบทความนี้เลย
Bangkok, Thailand
Line @justhatapp
Bangkok, Thailand
Line @justhatapp
